Årsmld

I 1927 kom målaren og felespelaren Lars Osa til Aga på eit utsmykkingsoppdrag for det nybygga grendahuset Sagatun. Under opphaldet, og når han kom attende til Aga tidleg på 30-talet, måla han og både portrett og landskap på bestilling frå andre agingar. For fyrste gong har ein samla nokre av dei verka Osa skapte på Aga, og me i Agatunet er stolte over å sesongen 2019 kunne visa ein utstilling med Osa sine Agabilete – mange av dei ukjende og aldri før fremsynt. Tre av bileta eies av grandahuset Sagatun, resten er i privat eie.

Utstillinga er samla og kuratert av Kunstgruppa i Agatunet. Du kan lese meir om utstillinga og kunstnaren her.

Gå ikkje glipp av desse fine portretta av tunet og tunfolket!

Meir program kjem.

Siri Berrefjord arbeider med mange ulike kunst- og kulturuttrykk. Ho lager smykke, syr klede og jobber med grafisk design, mellom anna. Ho har vore frilans fotograf i over 20 år. Berrefjord er ein spanande kunstnar som let seg inspirere av gamalt handverk, og dels nyttar moderne material som plast. Til Agatunet har ho med både tekstilar og smykke. Berrefjord har lenge nytta bondekulturen, med sine rike utsmykkingar, som grobunn for sitt eige uttrykk. I bondekulturens finn ho ei rikdom i fargar og detaljar som ho søkjer å fusjonere med nye materialer, for å gje nytt liv til tradisjonelle uttrykk. Ho har hug til å få sjølve tiden til å synast, tida som er nytta i framstillinga av objekta. For kva er eigentleg tid i en slik sammenheng? Eit uttrykk for omsut, for vedvarande merksemd og kjærleik til tinga. Ein omsut som gjer tinga eksklusivitet, heilt uavhengig av kva materiale dei er framstilla av.

Du kan lesa meir om smykkekunstnaren: her.

I samband med sesongopninga i Agatunet er me stolte av og glade for å invitera til konsert med Knut Hamre i Lagmannsstova.

NB! Opningsprogrammet avhaldast i Asbjørnsløa klokka 15, og etter programmet vert det to konsertar, klokka 16:00 og 16:45. Konsertane er inkluderte i billetten til opningsarrangementet.

Knut Hamre er ein av dei fremste folkemusikkutøvarane i landet, og nestoren blant hardingfelespelarene i Noreg. Hamre er ein vidkjent spelemann med ein usedvanleg sterk innleving og formidlingsevne, og med ei lang merittliste og ei lang rekkje plateutgjevingar bak seg. I 2017 vart han utnemd til kommandør av St. Olavs orden for sin fremragande innsats for norsk folkemusikk. I 1998 vann han ein Spelemannspris saman med Bjarne Herrefoss og Hallvard T. Bjørgum for albumet Toneflaum. Han har og vunne Myllargutprisen (1986), Edvard Griegprisen, Hilmar Alexandersens minnepris i 1993 og Anders Kjerlands minnepris i 2000. Han har vore sentral i innsamlingsarbeid av folkemusikk i Hardanger. Han har og vunne Landskappleiken heile sju gonger. Han har arbeidd som fylkesmusikarar og kulturskulelærar, har vore sentral i Hardanger Spelemannslag og arbeidar mellom anna som lærar for Masterclass Hardanger. Han er ansett som ein dyktig pedagog, og har på alle måtar vore ein svært viktig person for å bevara og vidareføre tradisjonen i Hardanger.

Velkomne til ei stemningfull oppleving i Lagmannsstova, med ein av dei fremste folkemusikarene me har!

(Foto: Elisabeth Emmerhoff)

Sundag 12. mai opnar me ei nydeleg utstilling laga av barnehageborn ved Aga barnehage, avdeling blåbærsteinen.

Borna stillar ut verk dei har laga både individuelt og saman. Gjennom våren har dei vore på fleire samlingar og workshop i Agatunet, og har og jobba med ting i barnehagen. Tema for utstillinga er «Å vera saman» – og me har jobba med opplegg knytt til temaet både gjennom å verta kjend med klyngetunet og korleis folk levde tett saman i Agatunet, og knytt til eit prosjekt i barnehagen om sosial kompetanse. Iben Amelie Mansfeld som og stillar ut i Agatunet i sommar har vore inne som veiledar på ein installasjonsworkshop. Stikkord for arbeidet har vore å samarbeide, å dela og å hjelpa kvarandre. Resultatet vert ei flott og uttrykksfull utstilling som me alle kan vera stolte av!

26. mai 1293 vart Bleiediplomet gjort og gjeve i Lagmannsstova i Agatunet. Diplomet er eit staseleg mellomalderbrev og det er den eldste fullstendige skildringa av ein rettavgjerdsle me har i Noreg. Lagmann Sigurd Brynjulvsson og tre vitne signerer eit forlik mellom bøder på Indre og Ytre Bleie, i ein tvist som handla om mellom anna beiterett, gjerdehald og fordeling av legd. Mange namn på både personar og garder vert nemnde i brevet, som seier oss mykje om gardsdrift, konfliktomåde og livet i høgmellomalderen.

26. mai 2019 tek professor i rettshistorie oss med på ei vandring på Bleie, med utgangspunkt i Bleiediplomet.

Meir info kjem.

Iben Amelie Mansfeld (1988) bur på Skåltveit i Hardanger, og er elev på Kunstskolen i Bergen.

Ho stiller ut installasjonar i Jakobsbua i Agatunet frå 02.06.19 – 01.09.19.

Arbeida ho stiller ut i Agatunet er resultat av utforsking av – og fordjuping i – material som råull, garn og hønsenetting. Ho utfordrar materiala, undersøkjer kor
langt ho kan strekkja dei, kor sterke fibrane er. Ho forheld seg utfordrande til sine tematiske fokusområde, og jobbar mykje med ulike maktstrukturar, kjønnsroller, kropp og
psykisk helse.

Les meir om kunstnaren her.

A capella konsert i Lagmannsstova med vokalensamblet Glimrah!                                                                                                                                                                            På songlista denne dagen står ressesansesongar og folketonar. Dette vert garantert ei stemningsfull oppleving

Om ensemblet:
Glimrah består av 7 kvinner med base i Kvinnherad, som har sunget saman i 3 1/ 2 år.
Repertoaret spenner frå middelaldersongar og renessansetonar, folkemusikk og romantiske songar fram til samtidsmusikk.
Dei syng stort sett a capella, men gjer og konsertar med pianist, og samarbeid med med dansere og fiolin. I Agatunet held dei ei rein a capella konsert.

Songarane i Glimrah er: Gjertrud Sydnes Furdal, Lene Taranger Bernhardsen, Ingvild Toskedal, Maria Malmsten, Renate Koløy, Lina Frimannslund Storegjerde og Hallgjerd Hegland.

Maria Malmsten er kunstnarleg leiar for Glimrah Vokalensemble, ho er utdanna songar og sangpedagog og aktiv som dirigent for fleire kor.

Me gler oss til ei stemingsfull konsert i Lagmannsstova.

Billettar selgjast i kaféen i Agatunet. Billettpris: 200.
Sesongkort gjev 10% rabatt.

Jørn Øyrehagen kjem attende til Agatunet for eit nytt føredrag om historia på Aga.

Det er ein kunst å kunna leve tett på sine naboar i eit klyngetun utan å koma i konflikt. For å lukkast bør ein helst ha mange og gode reglar for korleis ein skal oppføra seg, og gode måtar å handheva på. Landslova av 1274 og Sigurd Brynjulvsson sitt virke var sikta inn på dei områda som ikkje var regulert av naboskapsreglar, eller når handhevinga av desse reglane svikt. Det var dermed eit fint og nødvendig samspel mellom kongeleg lov og lagmann på den eine sida, og naboskapsreglar handheva på tunet på den andre.

Velkomne til eit spanande føredrag!

Vekomne til eit nytt og spanade føredrag om mellomalderhistoria vår!

Frå 1263 til han døydde i 1280 sat Magnus VI Håkonsson på den norske trona, og i 1274 gav han Landslova, det fyrste riksdekkjande lovverket i Noreg, og eit av dei fyrste som vart gjeve i Europa i det heile. For dette er han kalla Lagabøte – lovforbedraren. Dette lovverka forvalta og handheva vår eigen Sigurd Brynjulvsson på Aga, lagmannen og riddaren.

Landslova av 1274 var ikkje berre det fyrste felleslovverket me hadde, det var og eit lovverk som utmerka seg gjennom å mellom anna sikta på å avhjelpa fattigdomsproblemet i det norske riket og gje rettsvern til vanskelegstilte og trengande gruppar. Magnus Lagabøte førte aldri krig, han gav eit lovverk som verna dei svake, han bygga hospitaler, han styrka og utvikla statsforvaltningsapparatet, og han donerte store summar til dei fattige i testamentet sitt. Lovboka hans var meir utbreidd og nytta enn nokon anna lovbok før den franske revolusjon. Landslova fekk ei verkningshistorie på over 400 år. Norsk historieskriving har i fleire århundrer streva med å forstå motivasjonen til denne fredsæle, institusjonsbyggjande konge som skil seg så markant ut mellom dei andre kongene i den norske stormaktstida i høgmellomalderen. Kven var han?

Onsdag 26.6.19 klokka 18:30 skal me få læra meir om denne interessante kongen. Jussprofessor Jørn Øyrehagen Sunde og førsteamanuensis i arkeologi Alf Tore Hommedal, begge frå Universitetet i Bergen, kjem til Agatunet og Lagmannsstova for å fortelja om Magnus, kongssonen som ikkje eigentleg skulle verta konge, men som enda opp med å verta ein av dei viktigaste kongane me nokon gong har hatt.

Saman arbeider Øyrehagen Sunde og Hommedal om ein ny fortolkning av lovgiverkongens livsverk. Desse to møtest i mellomalderhistoria og freistar saman å gripa nokre av tankane og haldningane til Kong Magnus Lagabøta. Føredraget tek opp interessa Kong Magnus hadde for fransiskanarane, ordenen som vart grunnlagt av Frans av Assisi i 1209, som og etablerte seg i Noreg – i Bergen allereie kring 1240. Me veit at Magnus fylgde førelesingar hjå fransiskanarane. Kan me spora ideologien til fransiskanarane i Kongens styring? Då Kong Magnus Lagabøte døydde 9. mai 1280, hadde han valt seg gravstad i fransiskanarkyrkja i Bergen, dagens Bergen Domkirke. Kvifor valde Kongen å bli gravlagd hjå fransiskanarane og ikkje i Kristkyrkja, den tradisjonelle kongelege gravkyrkja som låg på dagens Bergenhus? Der låg kongane før han gravlagde, både far, bestefar og oldefar til Kong Magnus. I føredraget vil du mellom anna møta Kong Magnus både som juridisk reformator – lovbøtaren – og som kongeleg byggherre.

Det vert høve til spørsmålsrunde etter føredraget.

Vel møtt!

Laurdag 6. juli, frå klokka 12-16, kjem kunstnaren og figurskjeraren Kjell Musland til Agatunet. Du kan sjå han i arbeid, korleis han skapar alle dei fine figurane sine, og både born og vakne kan få prøva kniven sjølve!

Kjell Musland er opphaveleg frå Uskedalen, men bur og arbeidar på Seimsfoss i Rosendal. Han er i dag pensjonist, og har drevet med treskjering sidan han var midt i 20-åra. Han skjerer både med motorsag og kniv, og arbeidar alltid for å oppnår gode uttrykk med færrst mogleg kutt med knivet. Arbeida hans står over heile landet – av dei nest kjende er figuren av Edvard Grieg som står ved Hotel Ullensvang.

Til Agatunet har han med mange av dei flotte og ofte humoristiske figurane sine. Han har med emne og knivar så ein kan prøva sjølve, og har og med slipeutstyr og demonstrerar korleis ein held arbeidsreiskapen kvass.

Dette vert kjekt for både store og små – legg turen innom Asbjørnsløa i Agatunet denne laurdagen!

Me avsluttar sesongen i Agatunet med dette føredraget om eit særs spanande tema – våpenskjold frå mellomalderen. Kom og høyr ein av våre fremste nasjonale kapasitetar på mellomalderheraldikk – PhD Jo Rune Ugulen Kristiansen, fortelja om denne spanande delen av vår historie!

Våpenskjold kom i bruk i samband med korstogene på 1100-talet, og kom etterkvart til Noreg. Det var ikkje kven som helst som kunne ha sitt eige våpenskjold. Det var og strenge reglar for korleis dei skulle sjå ut, tydingsfull symbolikk, og våpenskjolda dei inngjekk som element i eit sosialt hierarki. Utforminga og historia bak våpenskjolda på Vestlandet og Hardanger lærar oss mykje om samfunnet i mellomalderen, og ein finn linar inn i vår eigen tid.

I Agatunet budde Sigurd Brynjolvsson, riddar, lagmann og herre til godset Aga. Han var ein mektig mann, og våpenskjoldet hans har vore nytta som kommunevåpen for Ullensvang herad, og skal no leggjast til grunn for det nye kommunevåpenet til Ullensvang kommune. Det er slett ikkje alle kommunar forunt å ha ei so lang og engasjerande historie knytt til kommunevåpenet sitt!

Jo Rune Ugulen Kristiansen er PhD i mellomalderhistorie frå Universitetet i Bergen. Han er tilsett som førstearkivar i Arkivverket, og er redaktør for Diplomatarium Norvegicum, ein kjeldesamling av norske brev og dokument frå den eldste tid og frem til 1570. Diplomatarium Norvegicum gjengir innholdet i dokumentene ordrett på originalspråket (latin og norrønt) og er eit heilt sentralt verk for alle som arbeidar med norsk mellomalderhistorie.  Han har også mellom anna skrive mellomalderdelen av regionhistoria for Hardanger som vart gjeve ut i 2015.