Årsmld

I 1927 kom målaren og felespelaren Lars Osa til Aga på eit utsmykkingsoppdrag for det nybygga grendahuset Sagatun. Under opphaldet, og når han kom attende til Aga tidleg på 30-talet, måla han og både portrett og landskap på bestilling frå andre agingar. For fyrste gong har ein samla nokre av dei verka Osa skapte på Aga, og me i Agatunet er stolte over å sesongen 2019 kunne visa ein utstilling med Osa sine Agabilete – mange av dei ukjende og aldri før fremsynt. Tre av bileta eies av grandahuset Sagatun, resten er i privat eie.

Utstillinga er samla og kuratert av Kunstgruppa i Agatunet. Du kan lese meir om utstillinga og kunstnaren her.

Gå ikkje glipp av desse fine portretta av tunet og tunfolket!

Meir program kjem.

Siri Berrefjord arbeider med mange ulike kunst- og kulturuttrykk. Ho lager smykke, syr klede og jobber med grafisk design, mellom anna. Ho har vore frilans fotograf i over 20 år. Berrefjord er ein spanande kunstnar som let seg inspirere av gamalt handverk, og dels nyttar moderne material som plast. Til Agatunet har ho med både tekstilar og smykke. Berrefjord har lenge nytta bondekulturen, med sine rike utsmykkingar, som grobunn for sitt eige uttrykk. I bondekulturens finn ho ei rikdom i fargar og detaljar som ho søkjer å fusjonere med nye materialer, for å gje nytt liv til tradisjonelle uttrykk. Ho har hug til å få sjølve tiden til å synast, tida som er nytta i framstillinga av objekta. For kva er eigentleg tid i en slik sammenheng? Eit uttrykk for omsut, for vedvarande merksemd og kjærleik til tinga. Ein omsut som gjer tinga eksklusivitet, heilt uavhengig av kva materiale dei er framstilla av.

Du kan lesa meir om smykkekunstnaren: her.

Utstillingsopning sundag 2. juni kl 13

Sommaren 2019 viser Agatunet ei utstilling av korgmakar Hege Wiken.
Wiken set her fokus på splitting av materiale. Dette er ein dominerande teknikk i korgmaking i Noreg, der relativt grovt material vart nytta til fletting. Det vert nytta mellom anna hassel, selje, hegg, einer og pil.

Kunnskapen om teknikken er i ferd med å døy ut:
Det er svært få som kan formidla kunnskap om innhenting av rett type material til riktig tid, og rett foredling av dette. Prosjektet Splitter pin(n)e er meint som eit bidrag til å ta vare på og vidareformidla noko av den kunnskapen.

Det er elles uendelege unytta ressursar i kulturlandskapet. Dette er også i ferd med å gro igjen – som ein konsekvens av at ressursane ikkje vert nytta.

Korgene i utstillinga gjenspeglar prosessen med å læra lokale material og tradisjonelle teknikkar å kjenna. Prosjektet er eit samarbeid med Samson Øvstebø som er tradisjonsberar og støttespelar i prosjektet.

Dette fortel korgmakar Hege Wiken om arbeidet sitt:

«Eg har svennebrev som korgmakar etter læretid hjå Skovstuen Pil. Eg er stolt over å kunne vidareføra eit gamalt handverk med slike store variasjonar og mangfald i kunnskap, eg er begynt å forstå rekkevidda av det eg ikkje veit, og gler meg til å fortsetja reisa med å læra fleire material og teknikkar å kjenne.
Eg driv garden Alvastien Telste med mann og tre barn i Fyksesund, Hardanger.
Eg er engasjert i å dykke djupare i handverket og dei lokale tradisjonane, og å kunne nytte ein ofte oversett ressurs samtidig som eg driv regenerativt jorbruk – ein naturleg del av heilskapen på garden.»

Utstillinga står i Agatunet i perioden 02.06.19-01.09.19.

Prosjektet Splitter Pin(n)e er støtta av Norsk kulturråd, Halldor O. Opedal sitt fond for ålmennyttige formål og Kvam herad.

Iben Amelie Mansfeld (1988) bur på Skåltveit i Hardanger, og er elev på Kunstskolen i Bergen.

Ho stiller ut installasjonar i Jakobsbua i Agatunet frå 02.06.19 – 01.09.19.

Arbeida ho stiller ut i Agatunet er resultat av utforsking av – og fordjuping i – material som råull, garn og hønsenetting. Ho utfordrar materiala, undersøkjer kor
langt ho kan strekkja dei, kor sterke fibrane er. Ho forheld seg utfordrande til sine tematiske fokusområde, og jobbar mykje med ulike maktstrukturar, kjønnsroller, kropp og
psykisk helse.

Les meir om kunstnaren her.

Vekomne til eit nytt og spanade føredrag om mellomalderhistoria vår!

Frå 1263 til han døydde i 1280 sat Magnus VI Håkonsson på den norske trona, og i 1274 gav han Landslova, det fyrste riksdekkjande lovverket i Noreg, og eit av dei fyrste som vart gjeve i Europa i det heile. For dette er han kalla Lagabøte – lovforbedraren. Dette lovverka forvalta og handheva vår eigen Sigurd Brynjulvsson på Aga, lagmannen og riddaren.

Landslova av 1274 var ikkje berre det fyrste felleslovverket me hadde, det var og eit lovverk som utmerka seg gjennom å mellom anna sikta på å avhjelpa fattigdomsproblemet i det norske riket og gje rettsvern til vanskelegstilte og trengande gruppar. Magnus Lagabøte førte aldri krig, han gav eit lovverk som verna dei svake, han bygga hospitaler, han styrka og utvikla statsforvaltningsapparatet, og han donerte store summar til dei fattige i testamentet sitt. Lovboka hans var meir utbreidd og nytta enn nokon anna lovbok før den franske revolusjon. Landslova fekk ei verkningshistorie på over 400 år. Norsk historieskriving har i fleire århundrer streva med å forstå motivasjonen til denne fredsæle, institusjonsbyggjande konge som skil seg så markant ut mellom dei andre kongene i den norske stormaktstida i høgmellomalderen. Kven var han?

Onsdag 26.6.19 klokka 18:30 skal me få læra meir om denne interessante kongen. Jussprofessor Jørn Øyrehagen Sunde og førsteamanuensis i arkeologi Alf Tore Hommedal, begge frå Universitetet i Bergen, kjem til Agatunet og Lagmannsstova for å fortelja om Magnus, kongssonen som ikkje eigentleg skulle verta konge, men som enda opp med å verta ein av dei viktigaste kongane me nokon gong har hatt.

Saman arbeider Øyrehagen Sunde og Hommedal om ein ny fortolkning av lovgiverkongens livsverk. Desse to møtest i mellomalderhistoria og freistar saman å gripa nokre av tankane og haldningane til Kong Magnus Lagabøta. Føredraget tek opp interessa Kong Magnus hadde for fransiskanarane, ordenen som vart grunnlagt av Frans av Assisi i 1209, som og etablerte seg i Noreg – i Bergen allereie kring 1240. Me veit at Magnus fylgde førelesingar hjå fransiskanarane. Kan me spora ideologien til fransiskanarane i Kongens styring? Då Kong Magnus Lagabøte døydde 9. mai 1280, hadde han valt seg gravstad i fransiskanarkyrkja i Bergen, dagens Bergen Domkirke. Kvifor valde Kongen å bli gravlagd hjå fransiskanarane og ikkje i Kristkyrkja, den tradisjonelle kongelege gravkyrkja som låg på dagens Bergenhus? Der låg kongane før han gravlagde, både far, bestefar og oldefar til Kong Magnus. I føredraget vil du mellom anna møta Kong Magnus både som juridisk reformator – lovbøtaren – og som kongeleg byggherre.

Det vert høve til spørsmålsrunde etter føredraget.

Vel møtt!

I heile juli får du høve til å oppleva solokonserter med den unge, dyktige felespelaren Jonas Laupsa i Agatunet. Konsertane er inkluderte i billetten og finn stad i Lagmannsstova.

Det vert konsertar:

Fredagar: 12:15 og 13:15

Laurdagar: 12:15 og 13:15

Jonas kjem frå Folkedal i Granvin, byrja å spele fele når han var 7 år gamal. Han gjekk på musikkskulen i Granvin, med Knut Hamre og Johanna Mjeldheim som lærarar, har siden gått på musikklinja på Voss Gymnas og i lære hjå Leif Rygg, Steinar Rygg, Åse Teigland. Han har delteke på Vestlandskappleik, Hordamønstring, landskappleik og ulike kurs rundt i landet. Jonas har fleire gonger vunne klasse C hardingfele på kappleikar. Han har òg delteke aktivt i Hardanger junior- og seniorlag og spelt med dei på kappleikar. Jonas spelar òg på konsertar på Voss og i Hardanger, blandt anna saman med kvedaren Mari Holven, og Vossarebels. Han har motteke Audhild Flaktveit Moxnes sin minnepris i 2017 og Sparebankstiftinga Hardanger sitt kulturstipend.

Jonas Laupsa er ein talentfull og engasjert hardingfeleutøvar som me gler oss over at skal spela hjå oss i sommar!

NB! Jonas spelar og på Hardanger folkemuseum i juli – mandager og tysdagar klokka 12:00, 13:00 og 14:30, samt fredagar og laudagar i juli klokka 14:45 , og på Skredhaugen kvar sundag i juli – klokka 13:15, 14;15 og 15:15

Laurdag 6. juli, frå klokka 12-16, kjem kunstnaren og figurskjeraren Kjell Musland til Agatunet. Du kan sjå han i arbeid, korleis han skapar alle dei fine figurane sine, og både born og vakne kan få prøva kniven sjølve!

Kjell Musland er opphaveleg frå Uskedalen, men bur og arbeidar på Seimsfoss i Rosendal. Han er i dag pensjonist, og har drevet med treskjering sidan han var midt i 20-åra. Han skjerer både med motorsag og kniv, og arbeidar alltid for å oppnår gode uttrykk med færrst mogleg kutt med knivet. Arbeida hans står over heile landet – av dei nest kjende er figuren av Edvard Grieg som står ved Hotel Ullensvang.

Til Agatunet har han med mange av dei flotte og ofte humoristiske figurane sine. Han har med emne og knivar så ein kan prøva sjølve, og har og med slipeutstyr og demonstrerar korleis ein held arbeidsreiskapen kvass.

Dette vert kjekt for både store og små – legg turen innom Asbjørnsløa i Agatunet denne laurdagen!

I heile juli får du høve til å oppleva solokonserter med den unge, dyktige felespelaren Jonas Laupsa i Agatunet. Konsertane er inkluderte i billetten og finn stad i Lagmannsstova.

Det vert konsertar:

Fredagar: 12:15 og 13:15

Laurdagar: 12:15 og 13:15

Jonas kjem frå Folkedal i Granvin, byrja å spele fele når han var 7 år gamal. Han gjekk på musikkskulen i Granvin, med Knut Hamre og Johanna Mjeldheim som lærarar, har siden gått på musikklinja på Voss Gymnas og i lære hjå Leif Rygg, Steinar Rygg, Åse Teigland. Han har delteke på Vestlandskappleik, Hordamønstring, landskappleik og ulike kurs rundt i landet. Jonas har fleire gonger vunne klasse C hardingfele på kappleikar. Han har òg delteke aktivt i Hardanger junior- og seniorlag og spelt med dei på kappleikar. Jonas spelar òg på konsertar på Voss og i Hardanger, blandt anna saman med kvedaren Mari Holven, og Vossarebels. Han har motteke Audhild Flaktveit Moxnes sin minnepris i 2017 og Sparebankstiftinga Hardanger sitt kulturstipend.

Jonas Laupsa er ein talentfull og engasjert hardingfeleutøvar som me gler oss over at skal spela hjå oss i sommar!

NB! Jonas spelar og på Hardanger folkemuseum i juli – mandager og tysdagar klokka 12:00, 13:00 og 14:30, samt fredagar og laudagar i juli klokka 14:45 , og på Skredhaugen kvar sundag i juli – klokka 13:15, 14;15 og 15:15.

I heile juli får du høve til å oppleva solokonserter med den unge, dyktige felespelaren Jonas Laupsa i Agatunet. Konsertane er inkluderte i billetten og finn stad i Lagmannsstova.

Det vert konsertar:

Fredagar: 12:15 og 13:15

Laurdagar: 12:15 og 13:15

Jonas kjem frå Folkedal i Granvin, byrja å spele fele når han var 7 år gamal. Han gjekk på musikkskulen i Granvin, med Knut Hamre og Johanna Mjeldheim som lærarar, har siden gått på musikklinja på Voss Gymnas og i lære hjå Leif Rygg, Steinar Rygg, Åse Teigland. Han har delteke på Vestlandskappleik, Hordamønstring, landskappleik og ulike kurs rundt i landet. Jonas har fleire gonger vunne klasse C hardingfele på kappleikar. Han har òg delteke aktivt i Hardanger junior- og seniorlag og spelt med dei på kappleikar. Jonas spelar òg på konsertar på Voss og i Hardanger, blandt anna saman med kvedaren Mari Holven, og Vossarebels. Han har motteke Audhild Flaktveit Moxnes sin minnepris i 2017 og Sparebankstiftinga Hardanger sitt kulturstipend.

Jonas Laupsa er ein talentfull og engasjert hardingfeleutøvar som me gler oss over at skal spela hjå oss i sommar!

NB! Jonas spelar og på Hardanger folkemuseum i juli – mandager og tysdagar klokka 12:00, 13:00 og 14:30, samt fredagar og laudagar i juli klokka 14:45 , og på Skredhaugen kvar sundag i juli – klokka 13:15, 14;15 og 15:15

26. mai 1293 vart Bleiediplomet gjort og gjeve i Lagmannsstova i Agatunet. Diplomet er eit staseleg mellomalderbrev og det er den eldste fullstendige skildringa av ein rettavgjerdsle me har i Noreg. Lagmann Sigurd Brynjulvsson og tre vitne signerer eit forlik mellom bøder på Indre og Ytre Bleie, i ein tvist som handla om mellom anna beiterett, gjerdehald og fordeling av legd. Mange namn på både personar og garder vert nemnde i brevet, som seier oss mykje om gardsdrift, konfliktomåde og livet i høgmellomalderen.

11. august  2019 tek professor i rettshistorie, Jørn Øyrehage Sunde oss med på ei vandring på Bleie, der han i med utgangspunkt omgjevnadene fortel om Bleiediplomet. Turen startar på Ytre Bleie, og endar på Indre Bleie. Meir informasjon kjem.

Me avsluttar sesongen i Agatunet med dette føredraget om eit særs spanande tema – våpenskjold frå mellomalderen. Kom og høyr ein av våre fremste nasjonale kapasitetar på mellomalderheraldikk – PhD Jo Rune Ugulen Kristiansen, fortelja om denne spanande delen av vår historie!

Våpenskjold kom i bruk i samband med korstogene på 1100-talet, og kom etterkvart til Noreg. Det var ikkje kven som helst som kunne ha sitt eige våpenskjold. Det var og strenge reglar for korleis dei skulle sjå ut, tydingsfull symbolikk, og våpenskjolda dei inngjekk som element i eit sosialt hierarki. Utforminga og historia bak våpenskjolda på Vestlandet og Hardanger lærar oss mykje om samfunnet i mellomalderen, og ein finn linar inn i vår eigen tid.

I Agatunet budde Sigurd Brynjolvsson, riddar, lagmann og herre til godset Aga. Han var ein mektig mann, og våpenskjoldet hans har vore nytta som kommunevåpen for Ullensvang herad, og skal no leggjast til grunn for det nye kommunevåpenet til Ullensvang kommune. Det er slett ikkje alle kommunar forunt å ha ei so lang og engasjerande historie knytt til kommunevåpenet sitt!

Jo Rune Ugulen Kristiansen er PhD i mellomalderhistorie frå Universitetet i Bergen. Han er tilsett som førstearkivar i Arkivverket, og er redaktør for Diplomatarium Norvegicum, ein kjeldesamling av norske brev og dokument frå den eldste tid og frem til 1570. Diplomatarium Norvegicum gjengir innholdet i dokumentene ordrett på originalspråket (latin og norrønt) og er eit heilt sentralt verk for alle som arbeidar med norsk mellomalderhistorie.  Han har også mellom anna skrive mellomalderdelen av regionhistoria for Hardanger som vart gjeve ut i 2015.